سوءاستفاده عاطفی چیست؟
آیا احساس اهانت یا آسیب دیدگی دارید؟ هیچگاه به حد کافی دیده نمیشوید؟ همیشه روی لب? تیغ حرکت میکنید؟ اگر این جملهها رابط? شما را توصیف میکند، به احتمال زیاد از شما سوءاستفاده عاطفی میشود.
به طور کلی زمانی که در یک رابطه الگوی ثابتی از کلمات توهینآمیز یا رفتار های زورگویانه که باعث خود کوچک بینی فرد و آسیبهای روحی به وی میشود، مشاهده میشود که رابط? این شخص توأم با سوء استفاده عاطفی است. با این حال که اکثر اینگونه روابط در بین زوجها قبل و بعد از ازدواج مشاهده میشود، با این حال در بین دوستان یا اعضای یک خانواده یا همکاران نیز وجود دارد.
سوءاستفاده عاطفی یکی از سختترین انواع سوءاستفاده برای تشخیص است. ممکن است مخفی یا درونی باشد یا حتی فقط در حال تغییر رابطه باشد، اما چیزی که در همه این حالات مشترک است، پایین آمدن اعتماد به نفس شخص و خود کمبینی فرد است.
هدف نهایی در سوءاستفاده عاطفی کنترل قربانی از طریق بی اعتبار نشان دادن، منزوی کردن و ساکت کردن او است.
در نهایت قربانی احساس فریب خوردگی میکند. در اکثر اوقات فرد چنان آسیب میبیند که دیگر نمیتواند رابطه را تحمل کند. باز هم از تمام کردن رابطه ترس دارد. در نتیجه این چرخه آنقدر تکرار میشود تا بالاخره اتفاقی بیفتد.
اثرات سوءاستفاده عاطفی
در حالتی که این سوءاستفاده شدیداً در جریان باشد، قربانی ممکن است کاملاً خودش را فراموش کند. آسیبهای این سوءاستفاده برای دیگران نامرئی است و در شک و تردید به خود، خود را بیارزش دیدن و خود کمبینی قربانی نهفته است. بسیاری از کسانی که دچار این حادثه شدهاند معتقد هستند که آسیبهای سوءاستفاده عاطفی، عمیقتر و ماندگارتر از سوءاستفاده فیزیکی است.
در طول زمان، تهمت زدنها، حرفهای توهین آمیز، لقب گذاریها و نقد کردنها تا حدی پیش میرود که قربانی دیگر نمیتواند واقعیت خودش را ببیند. قربانی به طور مداوم با سوءاستفادهگر موافق میشود و از درون به آشوب کشیده میشود. زمانی که رابطه به چنین سطحی میرسد، قربانی برای همیشه در آن رابطه گیر میکند چرا که معتقد است برای رابطه دیگری خوب نیست.
همچنین سوءاستفاده عاطفی بر رابطه فرد با دوستانش نیز تاثیر میگذارد زیر فرد قربانی معمولاً نگران دید بقیه افراد به او و میزان علاقه دیگران به خودش است. بر همین اساس با گذر زمان فرد قربانی خودش را از دیگران دور میکند و منزویتر میشود و معتقد است هیچکس از او خوشش نمیآید. همچنین این سوءاستفاده میتواند منجر به مشکلات دیگری برای سلامتی فرد از افسردگی و اضطرابگرفته تا مشکلات گوارشی و قلبی عروقی و بد خوابی نیز شود.
علائم سوءاستفاده عاطفی
هنگامی که رابطه خودتان را بررسی میکنید این موضوع را در نظر داشته باشید که سوءاستفاده عاطفی در اکثر موارد مشخص نیست پس یافتن آن به این سادگی نیست.
اگر در سالم بودن رابطه خود شک دارید، کمی صبر کنید و به این فکر کنید که ارتباط تان با فرد مقابل خود، دوست خود یا عضو خانوادهتان چه احساسی در شما ایجاد میکند. اگر حس میکنید در حال آسیب دیدن هستید، یا خسته میشوید، یا مبهوت میمانید، یا درکتان نمیکنند، یا افسرده میشوید و یا حس اضطراب یا بیارزش بودن به شما دست میدهد، به احتمال زیاد در این رابطه از لحاظ عاطفی از شما سوءاستفاده میشود.
همچنین در ادامه به نشانه هایی اشاره میکنیم که ممکن است نشان دهنده سوءاستفاده عاطفی باشد. یادتان باشد که حتی چند مورد هم برای نشان دادن این سوءاستفاده کافی است. خودتان را جمله “به این بدی هم نیست” فریب ندهید. فراموش نکنید که همه افراد مستحق رفتار محترم و مهربانانه هستند.
افرادی که از دیگران سوءاستفاده عاطفی میکنند انتظارات غیر معقولی از خود نشان میدهند برای مثال :
خواستههای غیر منطقی از شما دارند.
از شما میخواهند که تمام موارد دیگر را کنار بگذارید تا به خواستههای آنها رسیدگی کنید.
از شما میخواهند که تمام وقت خود را با آنها بگذرانید.
با وجود تمام کارهایی که شما میکنید باز هم از شما ناراضی هستند.
شما را بهخاطر انجام ندادن کارها بر اساس استانداردهایشان مؤاخذه میکنند.
شما باید دقیقاً نظراتتان را با آنها یکی کنید و نمیتوانید نظر خودتان را داشته باشید
توقع دارند وقتی شما از چیزی ناراحت هستید دقیقاً تاریخ و زمان آن را بدانید و زمانی که نمیتوانید این کار را بکنید از ماجرا میگذرند انگار که هیچوقت اتفاق نیفتاده است.
همچنین افرادی که مایل به سوءاستفاده جنسی هستند، سعی میکنند شما را بیارزش جلوه دهند مثلاً :
تضعیف، رد کردن و یا تحریف نظرات شما و یا واقعیت شما
تکذیب کردن احساسات شما با تلاش برای گفتن اینکه شما باید چه حسی داشته باشید.
از شما میخواهند چندین بار احساسات خود را توضیح دهید.
شما را به زیادی احساساتی بودن یا زیادی حساس بودن یا دیوانه بودن متهم میکنند.
نظرات یا ایدههای شما را تکذیب میکنند.
درخواستها و نیازهای شما را با عنوان مسخره یا ناخوشایند رد میکنند.
با گفتن جملاتی مانند “شورش را در آوردی” یا “زیادی داری همهچیز را بزرگ میکنی” نظرات شما را اشتباه میخوانند
زمانی که شما از نیازهایتان میگویید شما را خودخواه، حریص یا مادی گرا میدانند.
افرادی که از دیگران سوءاستفاده عاطفی میکنند در مواردی مثل موارد زیر آشوب به پا میکنند :
با هدف دعوا کردن بحث و جدال آغاز میکنند.
حرفهای گمراه کننده یا متناقضی میزنند.
تغییر حال شدیدی دارند یا فوران احساسات ناگهانی دارند.
به همهچیز از لباس شما گرفته تا کار و زندگیتان گیر میدهند.
بسیار غیرقابل پیشبینی عمل میکنند.
همچنین این افراد از لحاظ عاطفی دیگران را اخاذی میکنند به طور مثال :
شما را از طریق مقصر جلوه دادن خودتان کنترل میکنند.
شما را در فضای عمومی یا خصوصی مسخره میکنند.
از ترسهای شما، اعتقادات شما و یا ارزشهای شما برای کنترل کردن خودتان یا شرایط استفاده میکنند.
با بزرگ نمایی اشکالات شما از زیر بار اشتباهات خود شانه خالی میکنند.
راجع به مسائل یا اتفاقات پیش آمده دروغ میگویند یا آنها را تکذیب میکنند.
با دریغ کردن محبت شان شما را تنبیه میکنند.
افرادی با این خصوصیات شخصیتی بهطور مثال در موارد زیر خود بزرگ بینی دارند :
جوری با شما رفتار میکنند که حس خود کوچک پنداری داشته باشید.
شما را بهخاطر اشتباهات خودشان یا کمبودهایشان مقصر میدانند.
به همه حرفهای شما شک دارند و تلاش دارند نشان دهند شما اشتباه میکنید.
شما را به تمسخر میگیرند.
به شما میگویند که نظرات، ایدهها، ارزشها و فکرهایتان احمقانه، غیر منطقی و بیحساب و کتاب است.
با لحن تمسخر آمیز با شما صحبت میکنند
طوری رفتار میکنند که انگار همیشه حق با آنها است
همچنین این افراد با روشهای زیر سعی میکنند شما را منزوی کنند و کنترل تان کنند :
زمان شما یا افرادی را که میبینید را کنترل میکنند.
تلفن شما، شبکههای اجتماعی شما و ایمیل شما را کنترل میکنند.
شما را به خیانت و یا حسادت بیش از حد متهم میکنند.
کلید ماشین شما را از شما مخفی میکنند.
میخواهند تمام مدت بدانند شما دقیقاً کجا هستید.
میخواهد که تمام وقت خود را با هم بگذرانید.
حسابهای مالی شما را کنترل میکنند.
اگر حس میکنید والدینتان یا کسی از اعضای خانواده و حتی دوستانتان در حال سوءاستفاده عاطفی از شما است، با یک مشاور یا روانشناس برای کمک تماس بگیرید و یا با مرکز ضد خشونت پلیس ملی تماس بگیرید یا به وبسایت آنان مراجعه کنید.
7 راه برای مقابله با سوءاستفاده عاطفی :
اولین قدم در راه مقابله با سوءاستفاده عاطفی، تشخیص وجود آن است.
سلامت روحی و روانی خود را در اولویت قرار دهید. نگران رضایت فرد سوءاستفادهگر نباشید. به نیازهای خود اهمیت دهید. هر کاری که میتوانید انجام دهید تا نسبت به خودتان حس بهتری داشته باشید. همچنین به حد کافی استراحت کنید و از رژیم غذایی خود غافل نشوید. همین چند اقدام ساده میتواند بسیار در مقابله با استرس روزانه سوءاستفاده عاطفی به شما کمک کند.
برای فرد متجاوز حد و حدود تعیین کنید.
با آرامش به او بگویید که دیگر سر شما فریاد نزند، شما را با اسمهای اهانت آمیز صدا نزند، به شما توهین نکنید و… .
پس از آن به او بگویید که اگر به این رفتار ادامه دهد چه اتفاقی خواهد افتاد.
بهطور مثال اگر شما را با اسمهای اهانت آمیز صدا زد، شما اتاق را ترک خواهید کرد. هدف از این کار این است که این حدود را رعایت کنید. حد و مرزی معین نکنید که علاقهای به حفظ آن نداشته باشید.
خود را سرزنش نکنید.
اگر شما برای مدتی در چنین رابطهای بودهاید، ممکن است فکر کنید که شما مشکلی دارید. چه دلیلی وجود دارد شخصی که به شما ابراز علاقه کرد چگونه میتواند چنین رفتاری داشته باشد؟ اما مشکل شما نیستید. سوءاستفاده یک انتخاب است. پس دست از سرزنش کردن خود در رابطه با چیزی که کنترلی روی آن نداشتهاید بردارید.
در نظر داشته باشید که شما نمیتوانید فردی را که چنین است را “تعمیر” کنید.
با تمام تلاش شما، شما نمیتوانید با تغییر خودتان یا تغییر چیزی شخص سوءاستفاده گر را تغییر دهید. نوع رفتار آن شخص انتخاب خود او است. فراموش نکنید که شما نمیتوانید اعمال آنها را کنترل کنید و شما برای اعمال آنان سرزنش نمیشوید. تنها چیزی که شما میتوانید تغییر دهید یا کنترل کنید واکنش خودتان است.